Aylıq icmal

2024-cü ilin fevral ayında Respublikanın yerli və tranzit çaylarında mövcud vəziyyət və Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi

Fevral ayında çaylarda adətən azsulu dövr müşahidə olunur. Dağlıq ərazilərə yağıntının qar şəklində yağması və havanın temperaturunun mənfi olması nəticəsində çayların sahili buz bağlayır və hətta bəzi ərazilərdə sahilin tam olaraq buzla örtülməsi baş verir.

Lakin son illər iqlim dəyişmələri fonunda qış fəslində temperaturun artması nəticəsində Böyük və Kiçik Qafqazın dağlıq ərazilərində şaxtalı günlərin sayının azalması baş verir ki, bu da müəyyən yüksəkliklərə qədər ərazilərə yağan qarın əriməsinə səbəb olur.

Ay ərzində Balakən-Şəki bölgəsinə düşən yağıntının miqdarı normanın 53-74%-ni (2023-cü ildə 118%-ni), Oğuz-Qəbələ bölgəsində 103-128%-ni (2023-cü ildə 97-116%-ni), Quba-Xaçmaz bölgəsində 62-87%-ni (2023-cü ildə 145-157%-ni), Daşkəsən-Gədəbəy bölgəsində 35-41%-ni (2023-cü ildə 117-130%-ni), Lənkəran-Astara bölgəsində 28-38%-ni (2023-cü ildə 46-95%-ni), Naxçıvan MR ərazisində isə 52-117%-ni (2023-cü ildə 24-80%-ni) təşkil etmişdir.

Respublika çaylarında sululuğun dəyişməsi

Ay ərzində Böyük Qafqazın ərazisindən axan Balakənçayda sululuq normanın 350 %-ni (2023-də 189 %-ni), Kürmükçayda 221 %-ni (2023-də 216 %-ni), Kişçayda 179%-ni (2023-də 109%-ni), Vəlvələçayda 177%-ni (2023-də 146%-ni), Dəmiraparançayda 120 %-ni (2023-də 101 %-ni), Talaçayda 111%-ni (2023-də 55 %-ni) təşkil etmişdir.

Kiçik Qafqazın ərazisindən axan Zəyəmçayda sululuq normanın 199 %-ni (2023-də 134%-ni), Gəncəçayda 98%-ni (2023-də 58 %-ni), Kürəkçayda 71%-ni (2023-də 15 %-ni) təşkil etmişdir.
Lənkəran-Astara bölgəsindən axan Lənkərançayda sululuq normanın 36%-ni (2023-də 31%-ni), Viləşçayda isə 35%-ni (2023-də 28 %-ni) təşkil etmişdir.

Tranzit çaylarda sululuğun dəyişməsi

Kür çayının Qıraqkəsəmən məntəqəsində suyun səviyyəsi fevralın 1-dən 20-dək 43 sm artmış, 21-dən 29-dək isə 37 sm azalmışdır. Orta aylıq su sərfi 231 m3/s olmaqla normanın 137 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 38 % çoxdur.
Fevral ayında gündəlik orta su sərfinin 2023-cü il və çoxillik norma ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.


Qanıx çayının Cəlayir məntəqəsində suyun səviyyəsi fevralın 1-dən 18-dək 20 sm artmış,19-dan 29-dək isə 19 sm azalmışdır. Orta aylıq su sərfi 100 m3/s olmaqla normanın 139%-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 3,9 dəfə çoxdur.
Fevral ayında gündəlik orta su sərfinin 2023-cü il və çoxillik norma ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.


Kür çayının aşağı axınında səviyyənin dəyişməsi

Kür çayının Surra məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi 12 sm artmışdır. Orta aylıq su sərfi 173 m3/san olmaqla normanın 31 %-ni təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2,2 dəfə çoxdur.
Fevral ayında gündəlik orta səviyyənin 2023-cü il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.


Kür çayının Şirvan məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi 44 sm azalaraq orta səviyyə 209 sm təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 88 sm çoxdur.
Fevral ayında gündəlik orta səviyyənin 2023-cü il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.


Kür çayının Bankə məntəqəsində ay ərzində suyun səviyyəsi 15 sm azalaraq orta səviyyə 173 sm təşkil etmişdir ki, bu da 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 103 sm çoxdur.
Fevral ayında gündəlik orta səviyyənin 2023-cü il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.


Kür çayının aşağı axınında duzluluğun dəyişməsi

Kür çayının Bankə məntəqəsində ay ərzində orta duzluluq 0,5 q/l olmuşdur (2023-cü ildə 0,6 q/l olub).
Fevral ayında Kür çayının Bankə məntəqəsində gündəlik suyun duzluluğunun 2023-cü il ilə müqayisəsi aşağıdakı qrafikdə verilmişdir.